Sommige ouders zijn er al vroeg bij, anderen beginnen er op een wat latere leeftijd mee: kinderen om leren gaan met geld. Wij vinden het erg belangrijk om Oscar en Julie de waarde van geld in te laten zien en ze te leren dat het hebben van geld niet vanzelfsprekend is.
Gat in mijn hand
Iedereen kent de uitdrukking ‘een gat in zijn (in mijn geval ‘haar’) hand hebben. Nou die uitdrukking ging altijd op voor mij. Iedereen die mij zo ongeveer kent weet dat ik een enorme big spender was. Kleding, schoenen, sieraden, zonnebrillen en vooral tassen…veel tassen werden er gekocht. Van huis uit heb ik het zeker wel meegekregen dat het belangrijk is om ‘een appeltje voor de dorst’ te bewaren, maar ja…waarom zou je sparen als er zoveel leuks te koop is! Anyway: zo dacht ik tot zo’n 15 jaar geleden.
Inmiddels zijn we 2 kids verder, hebben we een mooie koopwoning kunnen kopen en inrichten en weet ik dat er nog zoveel meer is dan alleen tassen, zonnebrillen en sieraden. Het is namelijk zo leuk om voor een bepaald doel te sparen, daar naar toe te leven en vervolgens het te kopen. In die tussentijd bedenk je namelijk of je het wel echt heel graag wilt en maak je vaak bewust een bepaalde keuze.
Tegenwoordig bedenk ik me regelmatig of ik iets echt heel graag wil hebben of dat het meer de ‘heb’ is van een bepaald product en bij tijdschrift nummer 4 in de maand denk ik ook vaak ‘lees ik dit überhaupt nog wel, want er ligt nog een enorme stapel thuis’. Daarnaast heb je als ouder een voorbeeldfunctie en de manier waarop wij met geld omgaan, heeft ook invloed op onze kids. In het begin werd er veel gezeurd om nutteloze prullaria, maar inmiddels worden de kids zich steeds bewuster van wat echt waarde voor ze heeft en wat niet.
Vanaf welke leeftijd
Bij Oscar en Julie zijn we op een wat latere leeftijd begonnen met het structureel geven van zakgeld. Tijdens de zomervakantie vorig jaar zijn we daar eens goed over na gaan denken. Ze waren toen 9 en 7 en tot die tijd kregen ze af en toe iets grappigs bij de Action of tussendoor, als ze iets leuks zagen en eigenlijk voelde dat niet meer goed. Op die manier leerden zij de betekenis van geld onvoldoende en werd er niet echt gespaard voor grotere doelen.
Los van het feit dat de kamers uitpuilden van het speelgoed, vonden we het belangrijk worden om ze de waarde van geld te laten inzien. We hebben ons er toen in verdiept en keken o.a. op de website van het Nibud en Wijzer in geldzaken en hadden tot dat moment nog geen idee hoeveel zakgeld een gemiddeld kind van die leeftijd kreeg. Door op deze sites te kijken, krijg je daar meer een beeld bij. Aangezien er al veel informatie op beide websites staat, richt ik me daar in deze blog verder niet op, maar hou ik het even bij onze persoonlijke gezinssituatie. Het zijn wel interessante sites om eens doorheen te gaan, je komt veel tips tegen in ieder geval!
Betaalrekening openen
We lieten ons voorlichten bij onze ‘eigen’ bank en besloten voor beide kids een jongerenrekening te openen bij de Rabobank. Dit is een gratis betaalrekening met betaalpas, waarbij rood staan onmogelijk is. De rekeningen zijn gekoppeld aan onze eigen rekeningen en op die manier is totaal inzichtelijk wat wordt afgeschreven of bijgeschreven. We kozen ervoor om internetbankieren erbij te nemen.
De Rabobank heeft ook een toffe app, de Rabo PinPin, maar die hebben wij eigenlijk zelf niet geïnstalleerd, wellicht dat we dit binnenkort alsnog wel doen. De kids ontvingen nog een leuk welkomstcadeau en kregen tijdelijk een wekelijk startbedrag op de rekening gestort. Dit stimuleerde ze om regelmatig het saldo te checken en het bedrag te zien groeien.
We hebben een aantal hele duidelijke afspraken met de kids gemaakt over deze rekening en uitgaven:
- de betaalpasjes zitten in mijn portemonnee. Dit om te voorkomen dat ze in huis gaan zwerven en stel we zijn ergens en ze zien iets leuks? Dan heb ik de pasjes bij me. Helemaal in het begin lagen de pasjes op eigen kamers en is er een aantal keren misbruik van gemaakt. Dan merkte ik bijvoorbeeld dat er blikjes Fanta en zakken chips gekocht waren van de passen. Ook dat hoort erbij, al lerend komen ze erachter dat dit niet de bedoeling is.
- in principe wordt al het geld wat zij krijgen (bijvoorbeeld rapportgeld/verjaardagsgeld) gestort op de rekening en hebben zij max. EUR 10 thuis aan contant geld liggen. Op die manier is de verleiding er ook minder om er zomaar iets van te kopen.
- zakgeld wordt wekelijks door ons op hun rekening gestort i.p.v. dat we het contant geven. We laten ze dan het overzicht van de rekening ook weer even zien, dat geeft inzicht.
- er wordt geen ‘troep of snoep’ gekocht van het geld. In het begin werd er best wat geld uitgegeven aan bijvoorbeeld slijm, squishies (van die figuurtjes waar je in kunt knijpen) en andere kleine dingetjes, die vervolgens al snel in de prullenbak belanden. We leren ze dat het veel leuker is om echt een doel voor ogen te hebben en daarvoor te sparen.
Verkopen van speelgoed
Inmiddels zijn onze kids zich heel bewust van wat zij op de rekening hebben staan en kennen ze het saldo tot op de komma exact. Soms weten zij het saldo even niet precies en dan laten we het in onze app zien (de rekeningen hangen namelijk onder de onze). Voor Oscar werd het sparen al snel een enorme sport en al vrij snel had hij zijn 1e spaardoel behaald: een Nintendo Switch. Hij heeft hier echt actief voor gespaard en wij merkten aan hem dat hij de waarde van geld goed in begon te zien.
Af en toe wordt er speelgoed verkocht waar tijden niet meer mee gespeeld wordt. Ik verkoop dit voor ze op Marktplaats of Facebook en via Tikkie wordt het geld door de kopende partij op onze kinderrekeningen gezet. De kids leren op die manier dat (wanneer ze iets willen kopen) ze eerst kritisch naar hun huidige speelgoed kijken, of daar nog mee gespeeld wordt.
Zakgeld
Hoeveel zakgeld geven wij onze kids wekelijks? Dit vonden wij nog best lastig, omdat er 2 jaar leeftijdsverschil zit tussen beide kids. We hebben het overzicht van de website Wijzer in geldzaken aangehouden en in onze omgeving rondgevraagd wat een beetje gemiddeld is.
Zoals gezegd was Oscar 9 jaar en Julie 7 jaar toen we actief begonnen met het geven van zakgeld en we besloten om beide kids hetzelfde bedrag te geven, namelijk EUR 2 per kind per week. We maken dit iedere week op zaterdag over en inmiddels weten ze dat ook. Vandaag is Oscar 11 jaar geworden en we kijken even of daar nog iets bij komt wekelijks. Waarschijnlijk maken we er EUR 2,50 van per week nu bij hem.
Wanneer zij af en toe iets leuks willen kopen van hun eigen geld doen we dit in overleg. De zoveelste pot slijm komt er namelijk niet snel meer in, maar als er eens een Donald Duck pocket of TOPmodel-tekenboekje gekocht wordt, doen we daar niet moeilijk over.
Zijn jullie ook bewust bezig met geldzaken bij jullie kids en krijgen zij ook wekelijks zakgeld? En zijn er ook al kids die rond deze leeftijd zitten en zelf de betaalpas in beheer hebben? Ik ben hier erg benieuwd naar en vind het interessant om te zien hoe andere ouders dit aanpakken.
Wij leren ze bewust met geld om te gaan en dat je je geld maar 1 x kunt uitgeven. En soms vinden ze het maar een eng verhaal, dat je een “gat in je hand kunt hebben” door veel uit te geven. Sparen is daardoor ineens veel aantrekkelijker voor ze geworden :-).
-xxx- Carla
